Tỷ lệ phình động mạch não và nguy cơ đột quỵ chảy máu não

TỶ LỆ PHÌNH ĐỘNG MẠCH NÃO

TS.BS. Nguyễn Văn Tuấn

– Phình động mạch não (phồng động mạch) gặp khoảng 1% – 1,5% trong dân số, không kể theo lứa tuổi. Phình động mạch não không phải là bệnh bẩm sinh, túi phình được hình thành trong quá trình sống, do các yếu tố làm tổn thương nội mạc động mạch, làm dãn phình ra một cách từ từ. Túi phình gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng tuổi trung niên là hay gặp nhất.
– Túi phình thường hay gặp ở gốc các động mạch lớn, nơi phân chia các nhánh động mạch. Hay gặp túi phình quanh đa giác Willis, động mạch thông trước, động mạch thông sau, động mạch não giữa nơi phân chia M1 và M2.
– Phình động mạch não có thể gặp ở người sức khỏe bình thường, người không có yếu tố nguy cơ tim mạch. Nhưng người bị tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, hay uống rượu thì nguy có có túi phình cao hơn.
– Phình động mạch não thường không có biểu hiện lâm sàng gì, một số có biểu hiện đau đầu khi thời tiết thay đổi.
– Đặc biệt lưu ý khi người bệnh đột nhiên đau đầu dữ dội, kèm theo buồn nôn, đây có thể là “Vết nứt cảnh báo”, báo hiệu người bệnh xắp bị đột quỵ sau một vài giờ đến một vài ngày.
– Tỷ lệ vỡ túi phình khoảng 1-2% ở người có phình mạch.
– Nguy hiểm: phình mạch vỡ gây chảy máu dưới nhện, hoặc chảy máu nhu mô não kèm khoang dưới nhện. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao lên 50% nếu không được cấp cứu điều trị đúng.

– Phát hiện phình động mạch não: bằng chụp cộng hưởng từ mạch máu não (MRA), thường máu phải trên 1.5 Tesla; chụp mạch máu não bằng CT Scanner đa lớp cắt (CTA). Để xác định chắc chắn có phình mạch và tiến hành can thiệp mạch thì phải thông qua chụp mạch số hóa xóa nền DSA.