HẸP ĐỘNG MẠCH NỘI SỌ VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG

Tiến sĩ bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn – Bệnh viện quân y 103 – Học viện Quân y

1. Các nghiên cứu trên thế giới đã cho thấy tỷ lệ hẹp động mạch nội sọ trên bệnh nhân đột quỵ ở Châu á là:

Tỷ lệ tái phát đột quỵ não sau 30 ngày, một năm và 5 năm ở các nhóm nguyên nhân

1.1. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong do xơ vữa động mạch lớn nội sọ

1.2. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong do nguyên nhân huyết khối từ tim

1.3. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong ở bệnh nhân nhồi máu ổ khuyết

2. Điều trị hẹp động mạch nội sọ

2.1. Hẹp dưới 50% động mạch nội sọ

Tất cả đều điều trị nội khoa:

1. Aspirin 81-325 mg uống hàng ngày
2. Thuốc hạ mỡ máu nhóm statin liều cao, có thể đến 80mg/ngày.
3. Kiểm soát huyết áp dưới 140/90 mmHg
4. Chống xơ vữa động mạch, tổn thương nội mạc động mạch: Homo BQ uống 2 viên/ngày, uống hàng ngày.

2.2. Hẹp 50-69%

• Với động mạch nội sọ: chỉ điều trị nội khoa, không can thiệp
• Với động mạch cảnh trong đoạn ngoài sọ: cân nhắc chỉ định điều trị nội khoa và can thiệp

Nghiên cứu cho thấy nếu hẹp dưới 50 uống Aspirin tỷ lệ đột quỵ não sau 5 năm là 18,7%; nếu hẹp 50-69% thì tỷ lệ đột quỵ não sau 5 năm là 22%.

2.3. Hẹp động mạch 70-99%

• Động mạch cảnh ngoài sọ: can thiệp đặt stent hoặc phẫu thuật bóc nội mạc động mạch
• Động mạch cảnh đoạn trong sọ: vẫn điều trị nội khoa là chính.

Nghiên cứu đăng trên tạp chí stroke.1999;30:1751-1758 cho thấy

Nếu hẹp động mạch cảnh trong trên 70%, điều trị nội khoa tỷ lệ mắc đột quỵ sau 2 năm là 26%; điều trị can thiệp (phấu thuật hoặc stent) tỷ lệ mắc đột quỵ là 9%. Nghiên cứu kết luận với hẹp >70% động mạch cảnh ngoài sọ thì cần phải điều trị can thiệp.