Tỷ lệ tái phát đột quỵ sau 5 năm là 40% với xơ vữa hẹp động mạch lớn nội sọ
HẸP ĐỘNG MẠCH NỘI SỌ VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG
Tiến sĩ bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn – Bệnh viện quân y 103 – Học viện Quân y
- Các nghiên cứu trên thế giới đã cho thấy tỷ lệ hẹp động mạch nội sọ trên bệnh nhân đột quỵ ở Châu á là:
Châu á | 26-54% |
Trung Quốc | 35-50% |
Hàn Quốc | 26 – 40% |
Thái Lan | 52,6% |
Singapore | 47% |
Việt Nam | xấp xỉ 50% |
Tỷ lệ tái phát đột quỵ não sau 30 ngày, một năm và 5 năm ở các nhóm nguyên nhân
1.1. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong do xơ vữa động mạch lớn nội sọ
Thời gian | Tỷ lệ tái phát | TL tử vong |
30 ngày đầu | 18,5 | 8,1 |
sau 1 năm | 24,4 | 10,8 |
sau 5 năm | 40,2 | 32,2 |
1.2. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong do nguyên nhân huyết khối từ tim
Thời gian | Tỷ lệ tái phát | TL tử vong |
30 ngày đầu | 5,3 | 30,3 |
sau 1 năm | 13,7 | 53 |
sau 5 năm | 31,7 | 80,3% |
1.3. Tỷ lệ tái phát đột quỵ và tử vong ở bệnh nhân nhồi máu ổ khuyết
Thời gian | Tỷ lệ tái phát | TL tử vong |
30 ngày đầu | 1,4 | 1,4 |
sau 1 năm | 7,1 | 6,9 |
sau 5 năm | 24,8 | 35,1 |
2. Điều trị hẹp động mạch nội sọ
2.1. Hẹp dưới 50% động mạch nội sọ
Tất cả đều điều trị nội khoa:
- Aspirin 81-325 mg uống hàng ngày
- Thuốc hạ mỡ máu nhóm statin liều cao, có thể đến 80mg/ngày.
- Kiểm soát huyết áp dưới 140/90 mmHg
- Chống xơ vữa động mạch, tổn thương nội mạc động mạch: Homo BQ uống 2 viên/ngày, uống hàng ngày.
2.2. Hẹp 50-69%
- Với động mạch nội sọ: chỉ điều trị nội khoa, không can thiệp
- Với động mạch cảnh trong đoạn ngoài sọ: cân nhắc chỉ định điều trị nội khoa và can thiệp
Nghiên cứu cho thấy nếu hẹp dưới 50 uống Aspirin tỷ lệ đột quỵ não sau 5 năm là 18,7%; nếu hẹp 50-69% thì tỷ lệ đột quỵ não sau 5 năm là 22%.
2.3. Hẹp động mạch 70-99%
- Động mạch cảnh ngoài sọ: can thiệp đặt stent hoặc phẫu thuật bóc nội mạc động mạch
- Động mạch cảnh đoạn trong sọ: vẫn điều trị nội khoa là chính.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí stroke.1999;30:1751-1758 cho thấy
Nếu hẹp động mạch cảnh trong trên 70%, điều trị nội khoa tỷ lệ mắc đột quỵ sau 2 năm là 26%; điều trị can thiệp (phấu thuật hoặc stent) tỷ lệ mắc đột quỵ là 9%. Nghiên cứu kết luận với hẹp >70% động mạch cảnh ngoài sọ thì cần phải điều trị can thiệp.