Xơ vữa động mạch não gây đột quỵ nhồi máu não nặng. Cái có thể sao không biết để ngăn chặn?

5/5 - (1 bình chọn)

XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH GÂY ĐỘT QUỴ NHỒI MÁU NÃO Ổ LỚN, HẬU QUẢ TÀN PHẾ

Tiến sĩ bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn

Đột quỵ não có thể dự báo, phòng ngừa đạt hiệu quả trên 90%, vậy mà không biết hoặc chủ quan, để xảy ra đột quỵ não, gây tàn phế nặng và chi phí điều trị lớn. Sự tiếc nuối, băn khoăn, lo âu của vợ người bệnh khi gặp chuyên gia dự báo đột quỵ Tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn

Bệnh nhân nam 70 tuổi trú quán thành phố Hạ Long. Tiền sử nghiện thuốc lá 40 năm, đã cai được thuốc lá 4 năm nay; đái tháo đường 14 năm, điều trị thường xuyên, kiểm soát khá tốt đường máu, bệnh nhân chỉ dùng thuốc uống (chưa phải tiêm insulin), Glucose thường xuyên < 7,5 mmol/l, HbA1C 7,0%; tăng huyết áp 6 năm (2018), kiểm soát huyết áp ổn định mức 130/70 mmHg. Ngày 4/2/2024, bệnh nhân tự nhiên bị sốt cao, sốt nóng 39-40 độ C, kèm theo ho nhiều, sau đó khó thở, ngày 5/2/2024 phát hiện ý thức u ám, liệt nửa người phải. Bệnh nhân được đưa vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ninh điều trị cấp cứu (25 tết Giáp Thìn), được chẩn đoán suy hô hấp cấp do Covid-19 mức độ nặng, đột quỵ nhồi máu não ổ lớn bán cầu trái do tắc động mạch não giữa. Bệnh nhân nằm điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu, phải thông khí nhân tạo, kháng sinh mạnh, dưỡng não, chống phù não, nuôi dưỡng. Sau gần 30 ngày điều trị rất tích cực, bệnh nhân dần thoát suy hô hấp, ý thức tỉnh dần và chuyển xuống khoa Phục hồi chức năng – Bệnh viện quân y 103 điều trị phục hồi chức năng.

Bệnh nhân đột quỵ liệt nửa người phải đang vật lý trị liệu

Nhồi máu não ổ lớn do xơ vữa động mạch gây tắc

Teo não và nhồi máu não lớn

Tại Bệnh viện quân y 103, các bác sĩ khám đánh giá thấy người bệnh mở mắt tự nhiên, hợp tác kém, ý thức ngủ gà (Glasgow 13 điểm), rối loạn ngôn ngữ toàn bộ (không nói được, hiểu lời giảm), liệt nửa người phải nặng MRC =0/5, ăn qua sonde, đại tiểu tiện không kiểm soát được. Thể trạng gầy, tự thở, phổi còn nhiều rale ẩm rải rác 2 bên, ho khạc đờm kém.

Hình ảnh viêm xơ phổi

Hình ảnh viêm xơ phổi trên cắt lớp vi tính

Xơ vữa gây tắc động mạch não

Các xét nghiệm cận lâm sàng chính khi chuyển điều trị khoa Phục hồi chức năng – Bệnh viện quân y 103 ngày 05/3/2024: Phim cắt lớp vi tính lồng ngực thấy hình ảnh viêm phổi lan tỏa 2 bên, ứ động phân thùy dưới, dầy dính màng phổi, tràn dịch màng phổi nhẹ; Phim cộng hưởng từ mạch máu não thấy hình ảnh nhồi máu não lớn vùng nhân xám – đỉnh bán cầu trái, kích thước 8cmX4cm, có ổ chảy máu não chuyển thể ở trung tâm, tắc động mạch não giữa đoạn M1, teo não; Xét nghiệm Glucose 8,0 – 10 mmol/l. Siêu âm hệ động mạch cảnh cho thấy hình ảnh xơ vữa động mạch não lan tỏa, gây hẹp động mạch cảnh chung 2 bên từ 25-30%, hẹp động mạch cảnh trong phải 68%, cảnh trong trái 50%. Bác sĩ chuyên gia đã khám và tư vấn: Chẩn đoán là đột quỵ nhồi máu não ổ lớn bán cầu trái do xơ vữa động mạch gây tắc động mạch não giữa trái/ đái tháo đường type 2, tăng huyết áp/ viêm xơ phổi hậu Covid-19. Tiên lượng nặng, nguy cơ biến chứng viêm phổi, đột quỵ não tái phát; quá trình phục hồi khá khó khăn, chi phí điều trị tốn kém.

Như vậy bệnh nhân bị đột quỵ nhồi máu não ổ lớn bán cầu trái do tắc động mạch não giữa, nguyên nhân bị xơ vữa động mạch lan tỏa nhiều mạch não, trong đó động mạch não giữa hẹp nhiều nhất gây tắc và đột quỵ não. Người bệnh có yếu tố nguy cơ đột quỵ não là đái tháo đường (14 năm), tăng huyết áp 6 năm, nghiện thuốc lá (40 năm) và 70 tuổi. Theo Thang điểm DBDQ-40, bệnh nhân có điểm số 16/40, thuộc nhóm nguy cơ đột quỵ rất cao, và thực tế đã bị đột quỵ nặng. Tuy nhiên người bệnh chưa bao giờ được khám chuyên sâu, đánh giá nguy cơ đột quỵ, khảo sát mạch máu não để có phương pháp điều trị tốt nhất. Gia đình bệnh nhân thấy rất tiếc nuối khi không được gặp chuyên gia của Trung tâm dự báo đột quỵ sớm hơn. Được biết nếu phát hiện xơ vữa động mạch não nặng, sẽ có các biện pháp điều trị tích cực như đặt stent động mạch, hoặc dùng thuốc nội khoa tích cực như chống kết tập tiểu cầu, kiểm soát huyết áp, kiểm soát đường máu tốt, và đặc biệt là sản phẩm Homo BQ giúp giãn mạch, giảm xơ vữa và tăng thông lòng động mạch.

Hẹp động mạch não giữa trái 90%

Xơ vữa động mạch cải thiện sau dùng Homo BQ

Sự nuối tiếc của gia đình được chuyển lời tới cộng đồng bằng lời khuyên, rằng cần khảo sát nguy cơ đột quỵ sớm một cách chuyên sâu, ngăn chặn đột quỵ xảy ra. Các chuyên gia sẽ có giải pháp tốt, tránh bị đột quỵ như chồng tôi, để lại hậu quả rất nặng nề, không có khả năng phục hồi trở lại cuộc sống mặc dù rất tốn kém trong điều trị.